Poznawanie dziecka – jego potrzeb, możliwości, zainteresowań, jest ważnym kierunkiem w pracy nauczyciela, jest podstawą właściwego podejścia do planowania i prowadzenia pracy. Dlatego do zadań nauczycieli przedszkoli należy prowadzenie obserwacji pedagogicznych, mających na celu rozpoznanie i określenie poziomu rozwoju dzieci, a także dokumentowanie tych obserwacji. Dla dzieci, które w danym roku mają rozpocząć naukę w szkole, przeprowadzana jest diagnoza dojrzałości szkolnej. Jej celem jest zebranie informacji i wspieranie dzieci w niwelowaniu trudności. Właściwe działanie nauczyciela oznacza dobór odpowiedniej strategii wychowawczej i systematyczną pracę z dzieckiem. 

OBSERWACJA PEDAGOGICZNA DZIECI 3,4,5 – LETNICH: 

1. Obserwację  pedagogiczną prowadzą nauczyciele pracujący z grupą dzieci 3,4,5 – letnich.

2. Dokumentację obserwacji prowadzą nauczycielki w odpowiednich arkuszach.

3. Obserwację prowadzi się z zachowaniem następujących terminów:

– obserwacja wstępna - do końca października, a analiza wyników obserwacji – do 15 listopada,

- obserwacja końcowa - do końca kwietnia, a analiza wyników – do 30 maja.

4. Nauczyciel indywidualnie, ustnie zapoznaje rodziców z wynikami obserwacji:

Diagnoza dojrzałości szkolnej opracowywana jest dla dzieci, które w danym roku rozpoczynają naukę w szkole.

Celem diagnozy przedszkolnej jest:

– gromadzenie informacji o dziecku,

– rozpoznanie poziomu rozwoju fizycznego, umysłowego, społeczno-emocjonalnego dziecka,

– określenie, czy dziecko jest gotowe do rozpoczęcia nauki w szkole i do pełnienia roli ucznia,

– ukierunkowanie działań nauczyciela na wyrównywanie szans edukacyjnych i wspieranie rozwoju,

– poinformowanie rodziców o stanie gotowości dziecka do rozpoczęcia nauki w szkole,

– udzielanie pomocy rodzicom w podejmowaniu działań wspierających rozwój ich dziecka,

Metody i techniki diagnozowania:

• obserwacja dziecka w grupie w czasie zabaw dowolnych, zabaw inicjowanych przez nauczyciela, zajęć dydaktycznych, zajęć ruchowych, wycieczek i spacerów, uroczystości;
• analiza wytworów działalności dziecka;
• kierowana rozmowa z rodzicami;
• badania przeprowadzane są za pomocą narzędzi diagnostycznych (kart pracy);
• analiza innych dokumentów.

ETAPY PROWADZENIA DIAGNOZY DOJRZAŁOŚCI SZKOLNEJ

ETAP 1. Gromadzenie informacji (wrzesień – październik)

Nauczyciele od początku roku szkolnego zbierają informacje na temat dziecka od rodziców w czasie rozmów indywidualnych lub poprzez przygotowane arkusze informacji o dziecku, które wypełniają rodzice. Gromadzą dokumentację z poradni specjalistycznych, jeśli dziecko było objęte ich opieką. Głównie jednak przeprowadzają obserwacje pedagogiczne. Nauczyciele obserwują dzieci w czasie całego pobytu w przedszkolu. Podczas zajęć z całą grupą, zabaw, czynności samoobsługowych itp., gromadząc w ten sposób informacje o dziecku. Planując pracę wychowawczo-dydaktyczną, uwzględniają w niej zadania umożliwiające dokonanie obserwacji najistotniejszych umiejętności dziecka. Swoje obserwacje notują w arkuszach obserwacji.

Etap 2. Objęcie dziecka pomocą psychologiczno-pedagogiczną (październik)

Jeszcze w trakcie trwania diagnozy/obserwacji wstępnej, nauczyciele specjaliści prowadzą badania przesiewowe ustalające rozpoznanie problemów dziecka, na podstawie których rozpoczyna się pomoc psychologiczno-pedagogiczna.

Etap 3. Podsumowanie wstępnej diagnozy, rozmowa z rodzicami (listopad)

Po przeprowadzeniu wstępnej diagnozy/obserwacji podsumowuje się jej wyniki i planuje pracę wychowawczo-dydaktyczną w sposób zindywidualizowany, dostosowany do potrzeb i możliwości dziecka. Rodzice podczas rozmów indywidualnych są zapoznawani z wynikami diagnozy/obserwacji.  Po podsumowaniu udziela się dziecku niezbędnej pomocy psychologiczno-pedagogicznej i prowadzi się pracę wyrównawczo-korygującą w obszarach, w których zaobserwowano trudności, albo rozwija się indywidualne zdolności i szczególne predyspozycje zauważone u dzieci.

Etap 4. Zwrócenie się do poradni psychologiczno-pedagogicznej (opcjonalnie)

Jeśli pomoc psychologiczno-pedagogiczna nie przynosi oczekiwanych efektów, wychowawca grupy zwraca się do rodziców z wnioskiem o przeprowadzenie diagnozy i wskazanie sposobu rozwiązania problemu w poradni psychologiczno-pedagogicznej.

Etap 5. Sporządzenie informacji o gotowości do podjęcia nauki w szkole podstawowej (kwiecień)

Na podstawie przeprowadzonej diagnozy nauczyciele sporządzają i wydają do końca kwietnia informację o gotowości szkolnej

Etap 6. Przekazanie informacji rodzicom (kwiecień)

Przed przekazaniem rodzicom informacji o gotowości szkolnej należy sporządzić jej kopię. Oryginał informacji otrzymują rodzice, a kopia podpisana przez rodzica z datą otrzymania zostaje w przedszkolu.

Rodzicu pamiętaj!

Rozwój Twojego dziecka jest zjawiskiem dynamicznym, a od końca kwietnia do września są aż 4 miesiące, które można wykorzystać, aby wyrównać ewentualne braki u dziecka, zanim pójdzie do szkoły.

Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 14 lutego 2017 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej.

Rozporządzenie MEN z dnia 26 kwietnia 2018 r. w sprawie świadectw, dyplomów i innych druków szkolnych.